Książka “Leadership Tool Box – ludzki kontekst przywództwa” powstała z wiary, że kierowanie ludźmi to całokształt zachowań menedżera i że każda konkretna sytuacja kierownicza wymaga specyficznego podejścia. Więcej, że przewodzenie wymaga konsekwentnego budowania uczciwych relacji z pracownikami, relacji wyrażających się możliwymi do opisania zachowaniami i zespołem konkretnych umiejętności. Naszą ambicją było wtłoczenie tych zachowań i umiejętności w ramy prostych do zastosowania modeli. W ten sposób powstała, jak to nazwaliśmy, „skrzynka z narzędziami” – Leadership Tool Box.

Myśl, aby napisać tę książkę powstała jakiś czas temu. Ale dopiero w roku 2005 podzieliliśmy się tą ideą z naszymi klientami podczas II Konferencji Kontekst HR International Group. Uruchomiony wówczas program pod nazwą „Zarządzać po ludzku” pozwolił na przebadanie prezentowanej w książce koncepcji i modeli zachowań w rzeczywistych sytuacjach kierowniczych. Umożliwił także na zgromadzenie materiałów do zamieszczonych tu studiów przypadków. Dlatego serdecznie dziękujemy naszym Klientom za zaufanie. To dzięki ich pomocy i otwartości możemy podzielić się z czytelnikami naszym wspólnym doświadczeniem.

Część z proponowanych przez nas narzędzi od lat należy do elementarza każdego przywódcy. Inne powstały „w akcji”, w trakcie naszych szkoleń, pracy konsultingowej, coachingów, bo okazywało się, że są potrzebne naszym Klientom. Wszystkie zostały opracowane w oparciu o nasze wieloletnie doświadczenie w pracy z menedżerami w wielu organizacjach, w różnych sektorach rynku, w Polsce i w Wielkiej Brytanii. Aby ułatwić naszym czytelnikom zastosowanie tych narzędzi w konkretnych sytuacjach kierowniczych, znaczną część prezentowanych w tej książce modeli opatrzyliśmy praktycznymi studiami przypadków, wyprowadzonymi z rzeczywistych sytuacji przywódczych.

Nowe wyzwania dla menedżerów

Wszystko się zmienia. I to coraz szybciej. Technologia, rynek, kultura, wreszcie ludzie – ich potrzeby, oczekiwania, aspiracje. A to z kolei wymusza zmiany w sposobach prowadzenia biznesu, w tym zarządzania kapitałem ludzkim. Wiele czołowych firm na świecie już dawno zrozumiało, że sukces ich organizacji zależy od ludzi. A ludzie – ich wartość, zaangażowanie, kreatywność, elastyczność – głównie od jakości menedżerów i kultury organizacji. Czas twardych, wszystkowiedzących wodzów, których kompetencje mierzy się liczbą zwycięskich bitew, zadanych ran i zdobytych medali minął bezpowrotnie. Nadchodzi czas mistrzów i przewodników. Ich wartość określi stosunek do ludzi – umiejętność stwarzania warunków do pełnego wykorzystania zdolności i możliwości każdego pracownika z osobna i wszystkich razem do osiągania celów organizacji.

Partnerskie traktowanie

Wraz ze zmianami cywilizacyjnymi – wzrostem poziomu wykształcenia, dostępnością informacji, polepszenia warunków życia itp. – wzrastają aspiracje ludzi. Także te dotyczące warunków pracy, relacji pomiędzy przełożonymi i podwładnymi, roli w organizacji. Dzisiaj ludzie chcą pracować w przyjaznym środowisku, być traktowani partnersko, mieć wpływ na to, co i w jaki sposób robi ich organizacja. W zamian chcą i mogą dać z siebie więcej. Stawką jest niewyobrażalne w „tradycyjnej” organizacji zaangażowanie, wysoka elastyczność, ponadprzeciętna kreatywność i efektywność. A więc cztery rzeczy, które decydują dzisiaj o przewadze konkurencyjnej, pozwalają wygrywać wyścig z największymi graczami na rynku!!!

Nasuwa się pytanie, jacy powinni być menedżerowie, aby umieć poderwać swoich ludzi do tego wyścigu i wytrwać wraz z nimi trudy natychmiastowego odczytania i reagowania na zmiany w otoczeniu, ze świadomością oddechu konkurencji na karku? Przede wszystkim LUDZCY. Warto pamiętać, że biznes „to po prostu relacje międzyludzkie, w które zaangażowane są również pieniądze ”. Nie odwrotnie! I to relacje interpersonalne decydują o skuteczności kierowania ludźmi.

Twórczy potencjał

Kierownicy muszą myśleć przede wszystkim o swoich ludziach, ponieważ bez nich – bez ich wiedzy, umiejętności, doświadczenia – trudno jest osiągnąć prawdziwy sukces. Kluczem jest tu nastawienie menedżerów na planowe usamodzielnianie pracowników i co za tym idzie, przesuwanie odpowiedzialności za coraz większą ilość zadań na podwładnych. Cały system kierowania ludźmi musi zostać tak zbudowany, aby umożliwiał kierownikowi systematyczne poszerzanie obszarów samodzielności ludzi poprzez szkolenie i planowane doświadczenie (dawanie pracownikom dodatkowych zadań do realizacji, np. uczestnictwo w projektach, poszerzanie zakresu obowiązków, które stwarzają możliwość opanowania nowych umiejętności).

Wyznawania, które stoją przed menedżerami wymagają od nich umiejętności „wyzwalania w ludziach niezachwianej woli zwycięstwa, inspirowania, by przekraczali fizyczne i psychiczne ograniczenia”. Dotąd zarządzanie definiowano, jako wykorzystywanie zasobów ludzkich, materialnych i finansowych do osiągania celów organizacji. Naszym zdaniem już wkrótce „zarządzać” będzie znaczyć: stwarzać ludziom warunki do pełnego wykorzystania ich potencjału twórczego na rzecz organizacji.

Nowatorskie rozwiązania

Podstawowe pytanie, jakie zadają sobie menedżerowie brzmi: jak być skutecznym w dzisiejszym zwariowanym świecie, gdzie kwestia efektywności w osiąganiu celów biznesowych jest jednym z decydujących czynników zdobywania przewagi konkurencyjnej na rynku. Coraz większe wymagania i coraz mniej czasu – to codzienność współczesnych menedżerów! Oczywiście ta „codzienność” przekłada się bezpośrednio na deficyt czasu potrzebnego na pracę z ludźmi. Wiele dotychczasowych narzędzi kierowania przestaje sprawdzać się w praktyce. Nowe wyzwania wymagają nowych rozwiązań!

Przywódcy potrzebują narzędzi prostych a zarazem skutecznych. Takich, które będą mogli zastosować w każdych warunkach, także w sytuacji ograniczeń czasowych. Leadership Tool Box jest odpowiedzią na to zapotrzebowanie. To zestaw łatwych do zastosowania modeli zachowań, pozwalających skutecznie reagować w praktycznych sytuacjach związanych z kierowaniem ludźmi. Leadership Tool Box zawiera techniki, z których może korzystać zarówno brygadzista pracujący na linii produkcyjnej, menedżer kierujący zespołem handlowców, dyrektor ministerialnego departamentu, jak i menedżer wyższego szczebla w międzynarodowej korporacji. Modele zachowań mogą być adaptowane do określonych sytuacji, bez względu na profil czy wielkość firmy.

Na naszych oczach wykluwa się nowe przywództwo. I jak we wszystkim, ci, którzy jako pierwsi zastosują go w swoich organizacjach, wygrają. W tym wyścigu nie będzie srebrnych medali.

A my? Czy chcemy takiego przywództwa? Czy jesteśmy gotowi zrezygnować z przynależnej nam władzy i podzielić się nią z naszymi ludźmi? Czy umiemy naprawdę zaufać współpracownikom? Możliwe, że po przeczytaniu tej książki wielu czytelników z pełnym przekonaniem powie – TAK! I co ważniejsze, będzie wiedziało, jak to zrobić!

Robert St. Bokacki, wiceprezes zarządu Kontekst HR International Group

Artykuł został opublikowany we wrześniowym numerze miesięcznika “Personel i Zarządzanie”, s. 61-63